نقش محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- آدرنال بر اثرات ضد التهابی تری فلوپرازین در موش صحرایی نر

مقاله پژوهشی مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان دوره ششم، شماره سوم، پاییز 1386، 186-179 نقش محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- آدرنال بر اثرات ضد التهابی تری فلوپرازین در موش صحرایی نر علی شمسی زاده ، دکتر محمد خاکساری حداد ، افروز آذرنگ ، دکتر مهدی محمودی ، دکتر رضا عباسی راینی دریافت مقاله:18/7/85 ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 1/11/85 دریافت اصلاحیه از نویسنده: 21/11/85 پذیرش مقاله: 21/12/85 چکیده زمینه و هدف: در مطالعات قبلی بیان شده است که داروی تری فلوپرازین دارای اثر ضد التهابی است. در مطالعه حاضر به منظور تعیین مکانیسم احتمالی اثر ضد التهابی این دارو، نقش محور هیپوتالاموس- هیپوفیز - آدرنال در اثرات ضد التهابی داروی تری فلوپرازین بررسی شد. مواد و روش ها: این مطالعه تجربی بر روی 100 سر موش صحرایی نر بالغ انجام شد. با تزریق 1/0 میلی لیتر از محلول 5/0 درصد کاراگینین به کف پنجه چپ، خیز التهابی ایجاد شد. موش ها به طور تصادفی به سه گروه کلی کنترل، آدرنالکتومی شده و دریافت کننده مهار گر crh (corticotropin-releasing hormone) تقسیم شدند. آدرنالکتومی به صورت دو طرفه انجام شد و یک هفته پس از عمل حیوان ها تحت آزمایش قرار گرفتند. مهار گر crh با دوز 20 میکروگرم در هر موش به صورت داخل بطنی تزریق شد. تری فلوپرازین ( دوزهای 2/0 و 8 میلی گرم بر کیلوگرم) به صورت داخل صفاقی تزریق گردید. چهار ساعت بعد از تزریق دارو، میزان خیز التهابی از طریق اندازه گیری تغییرات حجم و محتوای رنگ آبی ایوانز در پنجه ملتهب تعیین گردید. هم چنین غلظت سرمی acth و پرولاکتین نیز اندازه گیری شد. یافته ها: دوزهای دارو در هر دو گروه کنترل و آدرنالکتومی شده، اثرات مهاری بر روی افزایش حجم و محتوای رنگ در پنجه داشتند به طوری که به ترتیب به میزان 38% و 65% در گروه های کنترل و آدرنالکتومی شده افزایش حجم پنجه ناشی از تزریق کاراگینین مهار شد. هم چنین محتوای رنگ آبی ایوانز در گروه های فوق به ترتیب به میزان 60% و 20% مهار شد. در گروه دریافت کننده مهارگر crh، دوزهای مختلف دارو افزایش حجم پنجه را به میزان 50% مهار کردند، اگرچه اثر مهاری معنی داری را بر محتوای رنگ آبی ایوانز نداشتند. آدرنالکتومی باعث افزایش غلظت سرمی acth به میزان 9 برابر نسبت به گروه کنترل شد و این افزایش به میزان 82% توسط هر دو دوز تری فلوپرازین مهار شد. غلظت سرمی پرولاکتین تحت تاثیر آدرنالکتومی قرار نگرفت. نتیجه گیری: این نتایج پیشنهاد می کند که اثرات ضد التهابی تری فلوپرازین در حیوان های آدرنالکتومی شده و گروه دریافت کننده مهارگر crh وجود دارد، بنابراین به نظر می رسد که داروی مورد نظر اثرات ضدالتهابی خود را مستقل از عملکرد محور هیپوتالاموس- هیپوفیز - آدرنال اعمال می کند. واژه های کلیدی: محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- آدرنال، التهاب، تری فلوپرازین